حضور کاندیدای زن در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری و تلاشهای صورت گرفته از سوی جناح‌ها و تشکل‌های مدافع نقش زنان در این دوره از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است


این مسائل زمانی در کانون توجهات رسانه‌های داخلی و خارجی قرار میِ‌گیرد که فعالان در این عرصه برای دفاع از مطالبات و خواسته‌های خود مصرانه خواهان تغییر و بازنگری در بسیاری از اصول و قوانین تبعیض‌آْمیز هستند.به عنوان مثال مطالبات تشکل همگرایی جنبش زنان در راستای گنجاندن اصل برابری جنسیتی بدون قید و شرط و همچنین بازنگری در اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی از مهمترین تحرکات صورت گرفته در این عرصه بود.

هر چند که علیرغم همه محدودیت‌های اعمل شده،افزایش حضور زنان در عرصه‌های محتلف پس از انقلاب را نمی‌توان انکار کرد اما ممنوعیت‌های اعمال شده از جمله ممانعت برای ریاست‌جمهوری زنان در قانون اساسی و مبحثی که در حول و حوش واژه رجال سیاسی به واسطه ماده یکصد و پانزده قانون اساسی وارد ادبیات سیاسی کشور شده است،فضایی را در این عرصه به وجود آورده که تحقق بسیاری از اهداف و ایده‌آل‌ها را برای زنان در افق محال قرار داده است.گفتمان مذهبی حاکم بر جامعه و همچنین دیدگاه قیم‌مآبانه نسبت به زنان از جمله چالشهای فراروی زنان در تصدی پست‌های ریاستی و وزارتی بوده است.

حال با پررنگ‌تر شدن حضور زنان در این دوره از انتخابات،این امر به مسئله‌ای مهم و قابل توجه تبدیل شده است که بسیاری از رسانه‌های خارجی با انگشت نهادن بر روی آن،به نقاط قوت و ضعف آن اشاره می‌کنند.شبکه العربیه در خصوص ثبت‌نام زنان در انتخابات ایران اعلام کرد:"محدودیتی برای ثبت‌نام زنان و شرکت آنان در انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد اما قانون اساسی ایران واژه رجال سیاسی را برای نامزدهای انتخابات به کار برده است که در زبان عربی به معنای مردان سیاسی اما در ایران به معنای چهره سیاسی به کار می‌رود.با این حال حضور ونقش زنان در ثبت‌نام از اهمیت زیادی برخوردار است.


روزنامه گاردین چاپ لندن نیز به تازگی با چاپ مقاله‌ای به قلم هنری نیومن تحت عنوان" آیا یک زن می‌تواند رییس‌جمهور ایران شود؟"به بررسی جنبه‌های مختلف حضور زنان در انتخابات و کاندیداتوری رفعت بیات پردخته است. در این مقاله آمده است:اگر رفت بیات تا آخر خط بایستد و آرا خوبی جمع‌آوری کند ،این امر حرکت و گام بزرگی به جلو خواهد بود.البته نه بدین معنا که پایانی برای محدودیت‌های موجود برای زنان ایرانی، بلکه گامی است که می تواند سهولت و بازنگری در بسیاری از قوانین موجود باشد.

نیومن در این مقاله آورده است: انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در روز 12 ژوئن برگزار خواهد شد و این‌بار این احتمال وجود دارد که در میان نامزدهای سرشناس یک زن به نام رفعت بیات وجود داشته باشد.طبق اظهارات کامران دانشجو رییس ستاد انتخابات در میان 475 نفر ایرانی که برای ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند،42 نفر از آنان زن بوده است.البته حضور زنان در انتخابات ایران مسئله‌ تازه‌ای نیست.در سال 2001 و 2005 نیز شاهد حضور زنان در مرحله ثبت‌نام در انتخابات بوده‌ایم. اما متأسفانه هیچیک از آنها به دور نهایی راه نیافتند.اما به نظر میرسد امسال امیدهای بیشتری برای زنان در انتخابات وجود داشته باشد،چرا که شورای نگهبان اعلام کرده است که هیچ محدودیتی برای شرکت زنان وجود ندارد.
روزنامه گاردین با ارائه بیوگرافی کوتاهی از رفعت بیات می‌نویسد:در میان چهره‌های سرشناس دولتی رفعت بیات در وضعیت نسبتاٌ مساعدی به سر می‌برد .او فارغ‌التحصیل رشته جامعه‌شناسی و یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم زنجان است. بیات در یکی از مصاحبه‌هایش اعلام کرده است در صورت انتخاب،از حقوق زنان در جامعه دفاع کرده و آنان را به مقامات مهم تصمیم‌گیری خواهد رساند. او نیز همانند سایر نامزدها یکی از منتقدین احمدی‌نژاد و عملکرد چهارساله اوست. بیات بر این اعتقاد است که احمدی‌نژاد از فرصت‌های طلایی به وجود آمده در دوران ریاست جمهوری‌‌اش از جمله افزایش قیمت نفت استفاده کافی را نبرده، بیات می‌گوید او می‌توانست از این موقعیت برای بهبود وضعیت زندگی شهروندان ایرانی استفاده کند.

البته بیات را نمی‌توان جزء چهار کاندیدای اصلی و پرشانس انتخابات ریاست‌جمهوری به حساب آورد. در حال حاضر کروبی،احمدی‌نژاد،موسوی و رضایی از مهمترین کاندیدهایی هستند که شانس بیشتری برای پیروز شدن دارند.

نیومن در بخش دیگری از مقاله آورده است:طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،رییس‌جمهور باید از میان رجال سیاسی انتخاب شود.رجال در زبان فارسی مرد یا جنس ذکور معنا می‌شود اما تاکنون مفهوم چهره سیاسی از آن برداشت شده است.شورای نگهبان نیز طی آخرین اظهارات خود این مسئله را تأیید کرد که رجال ، به معنای چهره سیاسی است تا بدبن ترتیب راه برای ورود زنان به عرصه انتخابات باز کرده باشد.تا پیش این شورای نگهبان کاندیداتوری زنان در انتخابات را به دلیل عدم توانایی آنان در مدیریت امور رد می‌کرد.

گاردین می‌افزاید: رسانه‌ها و مطبوعات ایرانی نیز کاندیداتوری بیات را با دقت و هیجان زیاد دنبال کرده و آن را گامی مهم در عرصه حقوق زنان می‌دانند.اگر رفعت بیات پیروز شود،او پس از مگاواتی سوکارنو رییس‌جمهور اندونزی، اولین زن مسلمانی خواهد بود که به ریاست جمهوری خواهد رسید.

در ادامه این نوشتار آمده است:نقش زنان در عرصه سیاست ایران تاریخ دراز و پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است.زنان ایرانی در سال 1905 نقش مهمی را در قانون اساسی این کشور ایفا کردند.همچنین در سال 1911 حق رأی زنان ایرانی برای اولین بار در مجلس مطرح شد.گفتنی است حق رأی زنان در زمان محمدرضا شاه در سال 1963 مورد تأئید قرار گرفته و در سال 1979 پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران،طبق قانون اساسی تأئید شد.

در حال حاضر تعداد زنان در مجلس شورای اسلامی قابل توجه بوده و این نکته را نیز از یاد نبریم که زنان ایرانی در زمان خاتمی و احمدی‌نژاد پستهای ریاستی و نایب‌ریاستی را نیز دارا بوده‌اند.

نیومن در آخر گزارش می‌نویسد: هر چند کاندیداتوری رفعت بیات هنوز از سوی شورای نگهبان مورد تأئید قرار نگرفته است. اما با این حال اقدام شورای نگهبان در اعلام عدم محدودیت برای شرکت زنان را باید گامی مهم و اساسی در ایران دانست.بدون شک حضور کاندیدای زن در انتخابات به معنای پیشرفتی مهم و قابل توجه در این کشور است که می‌تواند در صورت عدم اعمال محدودیت‌های جدید حرکتی مستمر و ادامه دار باشد.